Hoeveel btw moet je aanrekenen en waarvoor bestaat er een vrijstelling van btw? 

Uitvoerende kunstenaars

Optredens en voorstellingen

Vrijstelling of 6 %

 
De vrijstelling voor uitvoerende artiesten is gebaseerd op grond van artikel 44 §2, 8° Btw-wetboek.

Volgens vaste rechtspraak van het Hof van Justitie moeten de vrijstellingen strikt worden geïnterpreteerd.

De vrijstelling is alleen van toepassing op de diensten aan en niet op de diensten door organisatoren. Zo wordt het entreegeld voor een bijeenkomst of een voorstelling in principe altijd belast, ook bij een zelf georganiseerd optreden (tenzij de vrijstelling van art. 44 § 2, 9° WBTW van toepassing is). 

De artistieke diensten van uitvoerende artiesten zijn vrijgesteld van btw als aan ALLE volgende voorwaarden is voldaan: 

Eerste voorwaarde: de dienstverrichter moet een uitvoerende artiest zijn

Uitvoerende artiesten 

Geen uitvoerende artiesten 

Orkestleiders  

Muzikanten  

Dirigenten  

Circusartiesten  

Regisseur van toneelstukken of films  

Personen die documentaires of animatiefilms inspreken  

Personen die een vertaling van een film inspreken  

Chansonniers  

Conferenciers  

Cabaretiers  

Mannequins  

Fotomodellen  

Speakers bij een modeshow  

Enzovoort 

Decorateurs  

Grimeurs  

Kappers  

Rekwisiteurs 

Kostuumontwerpers  

Souffleurs  

Cameramannen 

Geluidstechnici  

Filmmonteurs 

Impresario’s 

Personen die reclameboodschappen inspreken 

Enzovoort 

  

De rigide wijze waarop bepaalde diensten als niet-artistiek worden bestempeld, is op zijn minst betwistbaar: er lijkt weinig reden om te stellen dat de prestaties van een kostuumontwerper of een filmmonteur niet bijdragen tot de artistieke totstandkoming van een toneelstuk of een film. De rechtbank van Gent oordeelde echter dat de vrijstelling strikt moet worden geïnterpreteerd.

De vrijstelling geldt enkel voor uitvoerende artiesten die daadwerkelijk de voorstelling geven, optreden, spelen of acteren. Iemand die slechts ondersteunende taken vervult en zelf niet optreedt, kan zich niet op de vrijstelling beroepen, ook al kan zijn of haar bijdrage noodzakelijk zijn (Gent, 6 juni 2006, T.F.R., 15 januari 2007, nr. 314). 
 
Vroeger ging de Administratie ervan uit dat enkel uitvoerende artiesten die  NIET georganiseerd waren in een rechtspersoon (vzw, bv, nv enzovoort) zich konden beroepen op de vrijstelling. De rechtspersonen rekenden 6 % btw op hun optredens aan. In tabel A van KB nr. 20 wordt namelijk bepaald dat 'op diensten die bestaan in het uitvoeren van toneelwerken, balletten, muziekstukken, circus-, variété of cabaretvoorstellingen en soortgelijke activiteiten en die behoren tot de normale werkzaamheid van acteurs, orkestleiders, muzikanten en andere artiesten’ 6 % is verschuldigd. Belangrijke uitzondering hierop zijn alle diensten die betrekking hebben op reclame. Zij zijn onderworpen aan het basistarief van 21% (lees er verder meer over).

Het onderscheid rechtspersonen vs. andere personen werd als onrechtvaardig beschouwd.

De rechtbank van Luik vond dat ook. Ze oordeelde,- in navolging van Europese rechtspraak van het Hof van Justitie,  dat de uitsluiting van de rechtspersonen van de vrijstelling voor uitvoerende artiesten strijdig was met de Europese richtlijn en het gelijkheidsbeginsel (Luik, 18 november 2004, Fiscoloog, 984, 19).

In navolging van die rechtspraak, wilde de Administratie dat onderscheid opheffen. In een parlementaire vraag werd aangekondigd dat de vrijstelling voor uitvoerende artiesten vanaf 1 oktober 2005 ook van toepassing was op 'rechtspersonen en groepen'.

Het bericht gaf echter aanleiding tot heel wat onrust in de artistieke sector. De toepassing van de vrijstellingsregeling zou namelijk betekenen dat de rechtspersonen die in het verleden wel btw hadden aangerekend en dus ook de aftrek van de voorafbetaalde btw in rekening hadden genomen, die afgetrokken btw zouden moeten herzien en terugstorten. Ten gevolge van de kritiek uit de artistieke sector werd de beslissing om de rechtspersonen ook te onderwerpen aan de vrijstelling verschillende malen uitgesteld. Ten slotte werd meegedeeld door de administratie dat de toepassing van de uitbreiding van die vrijstelling voor de rechtspersonen voorlopig niet werd geëist en men bijgevolg de keuze heeft om al dan niet te opteren voor de vrijstelling. In de toekomst wordt wel een aanpassing van de btw-wetgeving verwacht om duidelijkheid te verschaffen. 
  

Tweede voorwaarde: de medecontractant moet een organisator van schouwspelen of concerten, een muziekuitgever of een filmmaker zijn. 

Organisatoren van schouwspelen en concerten: dit zijn de personen of groeperingen die het thema bepalen, de spreker(s) opzoeken, de deelnemingsprijs vaststellen en vorderen om de voordracht bij te wonen. Het is trouwens die persoon of groepering die op de aanplakbrief of het programma als verantwoordelijke organisator in de ogen van het publiek voorkomt. 

Uitgevers van grammofoonplaten: de vergoedingen van de platenmaatschappijen aan de uitvoerende artiesten (de zogenaamde royalty’s), die in de regel worden vastgesteld op een percentage van de verkoop van platen en cd’s, zijn bijgevolg van btw vrijgesteld. 

Makers van films en andere beelddragers: dit zijn de producers die op het hoogste vlak instaan voor de totstandkoming van de film en die de leiding van de uitvoering ervan hebben. Een aantal jaar geleden stelde de Administratie dat prestaties aan televisie- of radio-omroepen niet van de vrijstelling konden genieten (tenzij voor programma's waar een livepubliek aanwezig is), maar de Administratie besliste in 2004 dat de vrijstelling van btw ook kan toegepast worden bij radio-en televisieoptredens zonder publiek (beslissing nr. ET 106.882 van 28 juni 2004, zie www.fisconetplus.be). 
  

De gefactureerde prestaties zijn uitsluitend in uitvoering van een artistieke prestatie (een concert geven, een ballet uitvoeren enzovoort): 

Artistieke prestatie 

Geen artistieke prestatie 

Acteren, zingen, reciteren, declameren, spelen en diensten die behoren tot de geregelde werkzaamheid van uitvoerende artiesten en die live tot stand worden gebracht in culturele centra, schouwburgen, concertzalen, operagebouwen, circustenten enzovoort 

Reclameboodschappen inspreken 

Grammofoonplaten verkopen  

Foto’s of brochures die verkocht worden door leden van het gezelschap aan de toeschouwers tijdens een opvoering 

Acte de presence 

Zetelen in een jury 

Lintjes doorknippen 

Signeersessies 

Enzovoort 

De voorbeelden worden uitvoerig besproken in een administratieve aanschrijving van 1997 (aanschrijving 13 van 19 november 1997, BTW Rev., nr. 131, 1092 – 1107 die je vindt op www.fisconetplus.be)

Leveringen van goederen

Vrijstelling voor vrijgestelde btw-plichtigen (artikel 44, § 2, 13° WBTW) 

Voorbeeld: je bent uitvoerende artiest en voldoet aan alle voorwaarden van de vrijstelling. Op je facturen reken je geen btw aan en de btw op je inkomende facturen kun je niet aftrekken. Wanneer je een piano hebt aangekocht die je gebruikt voor je activiteit als uitvoerende artiest, zul je de daarop aangerekende btw dan ook niet kunnen aftrekken. Stel dat je na een paar jaar de piano verkoopt. De verkoop van piano's is niet expliciet vrijgesteld. Dat zou dus betekenen dat je op die verkoop toch btw zult moet aanrekenen. Onder de volgende voorwaarden is dat niet het geval: 

  • de piano werd aangewend ten behoeve van een vrijgestelde activiteit; 
  • bij de aankoop van de piano heb je geen recht van aftrek genoten. 

  

Verkoop van cd’s

21 % btw

De verkoop van cd's valt niet onder het verlaagde tarief. Ondanks het pleidooi van vele artiesten bij de Europese Commissie is er op de verkoop van cd's nog altijd 21 % btw van toepassing. 
  

Reclame

21 % btw 

Op diensten die bestaanuit het uitvoeren van toneelwerken, balletten, muziekstukken, circus-, variété of cabaretvoorstellingen en soortgelijke activiteiten en die behoren tot de normale werkzaamheid van acteurs, orkestleiders, muzikanten en andere artiesten, is 6 % verschuldigd.

Belangrijke uitzondering zijn alle diensten die betrekking hebben op reclame. Zij zijn onderworpen aan het basistarief van 21 %. Voorbeelden: een acteur die in een reclamespot speelt of een reclameboodschap inspreekt, rekent 21 % btw aan op zijn prestatie. Ook een artiest die optreedt naar aanleiding van een publiciteitscampagne van een onderneming rekent 21 % btw aan op zijn diensten. 
  

Royalty’s van platenmaatschappijen

Vrijstelling (artikel 44, § 2, 8° WBTW) 

De door de platenmaatschappijen aan de uitvoerende artiesten verleende vergoedingen (de zogenaamde royalty’s) die in de regel worden vastgesteld op een percentage van de verkoop van platen en cd's, zijn van btw vrijgesteld. Dat is enkel het geval als de uitvoerende artiest als fysieke persoon optreedt. Als je als uitvoerende artiest ook de componist bent van de nummers, lees dan ook auteurs en componisten (aanschrijving 13 van 19 november 1997, BTW Rev., nr. 131, 1092 – 1107, zie www.fisconetplus.be). 
  

Overdracht van naburige rechten

6 % btw (tabel A, diensten, XXIV, KB nr. 20) 

Als de uitvoerende kunstenaar een vergoeding krijgt voor de overdracht van zijn naburige rechten die geen royalty is, is het verlaagde tarief van 6 % van toepassing. Het artikel bepaalt dat op de overdracht van auteursrechten en het verlenen van rechten op auteursrechten, met uitzondering van die die betrekking hebben op computerprogramma's, 6 % van toepassing is (tabel A van KB nr. 20). De administratie begrijpt onder auteursrechten zowel de auteursrechten (de rechten van de scheppende kunstenaar), als de naburige rechten (de rechten van de uitvoerende kunstenaar). Voorbeeld: een muzikant krijgt een vergoeding van een eigenaar van een website omdat zijn nummers op de site te horen zijn. Op die dienst is 6 % btw van toepassing.

Nochtans voerde de administratie bij aanschrijving van 25 november 1971 een uitzondering in: als auteurs of componisten een beroep doen op Sabam of een andere vennootschap die instaat voor de invordering van de vergoedingen voor openbare opvoering van artistieke werken, worden zij niet als btw-plichtigen beschouwd. Als die auteurs geen andere btw-werkzaamheden uitoefenen, zullen zij dus geen btw-nummer moeten aanvragen (aanschrijving nr. 166 van 25 november 1971, zie www.fisconetplus.be). 
  

Andere

21 %

Als de leveringen en diensten niet zijn vrijgesteld van btw (artikel 44 WBTW) of niet zijn onderworpen aan het verlaagde tarief (tabel A van KB nr. 20), is het normale tarief van 21 % van toepassing

Beeldende kunstenaars

Verkoop van kunstwerken:

6 % : indien aan de voorwaarden voldaan zoals besproken in het KB nr 20, Tabel A, Rubriek XXI, §1 .

21 % btw  indien niet aan de voorwaarden is voldaan zoals besproken in het KB nr 20, Tabel A, Rubriek XXI, §1 .
  

Verhuur van kunstwerken

21 % btw : Het gaat om de verhuur van kunstwerken is een dienst. Op verhuur van kunstwerken (schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s enzovoort) is 21 % btw verschuldigd. 
  

Restauratie van kunstwerken

21 % btw : het gaat om het materieel werk van restaureren van een roerend goed.
  

Contract van uitgave

Vrijstelling : indien voldaan is aan de voorwaarden van art. 44§ 3, 3° W. BTW 

  • Voorwaarde 1: auteur = natuurlijke persoon. De administratie aanvaardt enkel de vrijstelling voor auteurs die als natuurlijke persoon optreden. Wanneer de auteurs optreden onder de vorm van een rechtspersoon, zal de vrijstelling niet van toepassing zijn. Dat onderscheid is misschien onrechtvaardig en discriminerend, maar de stelling werd bevestigd in de rechtspraak. 
  • Voorwaarde 2: andere partij = uitgever. Het contract moet gesloten zijn tussen de auteur en de uitgever, niet bijvoorbeeld tussen 2 uitgevers. 
  • Voorwaarde 3: contract van uitgave. Een contract van uitgave in de zin van artikel 44 § 3, 3° WBTW veronderstelt het bestaan van een auteursrecht in hoofde van de auteur. Het contract heeft de bedoeling het auteursrecht te gelde maken door materiële vermenigvuldiging ervan op een aantal duurzame exemplaren (bijvoorbeeld in boeken), zodat het ter beschikking kan gesteld worden van een groot publiek. De medecontractant moet de verplichting hebben het werk te publiceren. 

Voorbeeld: een schilderij wordt gepubliceerd in een kunstboek. De schilder (als natuurlijke persoon) krijgt hier een vergoeding voor van de uitgever van het kunstboek. De dienst is vrijgesteld van btw. 
  

Overdracht van auteursrechten

6 % btw : indien niet aan de voorwaarden zijn voldaan van 'contract van uitgave'

Voor de vrijstelling van btw voor uitgavecontracten moet het uitgavecontract worden gesloten tussen de auteur als natuurlijke persoon en de uitgever. Als die voorwaarde niet is vervuld, maar er wel

Andere

21 % :  ls de leveringen en diensten niet zijn vrijgesteld van btw (artikel 44 WBTW) of niet zijn onderworpen aan het verlaagde tarief (tabel A van K.B. nr. 20), is het normale tarief van 21 % van toepassing.

 

Voor meer en diepgaandere informatie,  bezoek de volgende pagina

Auteurs en componisten

Verkoop van couranten, tijdschriften en boeken

6 % btw 
  

Contracten van uitgave

Vrijstelling 

Uitgavecontracten van letterkundige werken of kunstwerken die de auteur of de componist met de uitgever sluit, zijn vrijgesteld van btw. Je kunt je enkel op de vrijstelling beroepen, als voldaan is aan volgende voorwaarden: 

  • Voorwaarde 1: auteur of toondichter = natuurlijke persoon. De administratie aanvaardt enkel de vrijstelling voor auteurs en componisten die als natuurlijke persoon optreden. Wanneer de auteurs of componisten optreden onder de vorm van een rechtspersoon, zal de vrijstelling niet van toepassing zijn. Dat onderscheid is misschien onrechtvaardig en discriminerend, maar de stelling werd bevestigd in de rechtspraak. 
  • Voorwaarde 2: andere partij = uitgever. Het contract moet gesloten zijn tussen de auteur/componist en de uitgever, niet bijvoorbeeld tussen 2 uitgevers. 
  • Voorwaarde 3: contract van uitgave. Een contract van uitgave in de zin van artikel 44 § 3, 3° WBTW veronderstelt het bestaan van een auteursrecht in hoofde van de auteur/toondichter. Het contract heeft de bedoeling het auteursrecht te gelde maken door materiële vermenigvuldiging ervan op een aantal duurzame exemplaren (bijvoorbeeld op cd's of in boeken), zodat het ter beschikking kan gesteld worden van een groot publiek. De medecontractant moet de verplichting hebben het werk te publiceren. Voorbeeld: een auteur sluit een uitgavecontract met de uitgever om zijn roman te publiceren. Die dienst is vrijgesteld van btw. Ook als een componist een platencontract sluit met een platenmaatschappij, is die dienst vrijgesteld van btw. 

  

Overdracht van auteursrechten 

6 % btw 

Voor de vrijstelling van btw voor uitgavecontracten moet het uitgavecontract worden gesloten tussen de auteur als natuurlijke persoon en de uitgever. Als die voorwaarde niet is vervuld, maar er wel sprake is van een overdracht van rechten, is er 6 % btw verschuldigd. KB nr. 20 bepaalt dat er op de overdracht van auteursrechten en het verlenen van rechten op auteursrechten, met uitzondering van die die betrekking hebben op computerprogramma's, 6 % van toepassing is. Voorbeeld: het gedicht van een dichter wordt gepubliceerd in een tijdschrift. De bvba van de dichter (geen natuurlijke persoon) krijgt er een vergoeding voor van de uitgever van het tijdschrift. Op die dienst is er 6 % btw verschuldigd. 

Ook moet voor de vrijstelling van btw voor uitgavecontracten het contract de bedoeling hebben het auteursrecht te gelde maken door materiële vermenigvuldiging ervan op duurzame exemplaren (bijvoorbeeld op cd's of in boeken), zodat het ter beschikking kan gesteld worden van een groot publiek. Soms is er geen sprake van een materiële vermenigvuldiging op duurzame exemplaren, maar wel van een overdracht van auteursrechten. 
Voorbeeld: een componist maakt een compositie voor een toneelgezelschap. Het toneelgezelschap wil het stuk gebruiken tijdens zijn voorstelling. In dat geval is 6 % van toepassing. 

Bij aanschrijving van 25 november 1971 voerde de administratie een uitzondering op die 6 % in. Als auteurs of componisten een beroep doen op Sabam of een andere vennootschap die instaat voor de invordering van de vergoedingen voor openbare opvoering van artistieke werken, worden zij niet als btw-plichtigen beschouwd. Wanneer die auteurs geen andere btw-werkzaamheden uitoefenen, zullen zij dus geen btw-nummer moeten aanvragen (aanschrijving nr. 166 van 25 november 1971, zie www.fisconetplus.be). 
  

Lezingen en voordrachten

Vrijstelling 

De diensten van voordrachtgevers aan organisatoren van voordrachten zijn vrijgesteld van btw. Een voordrachtgever is éénieder die op een bijeenkomst of op een vergadering spreekt over onderwerpen die het gehoor kunnen onderrichten. 
Voorbeeld: de vergoeding voor een auteur die een bloemlezing geeft uit zijn verzameld werk, is vrijgesteld van btw. 

Die vrijstelling is ook van toepassing op handelingen verricht door personen die optreden als gids wanneer ze worden verstrekt aan een organisator van geleide bezoeken in musea, kastelen, kerken of steden. De vrijstelling is niet van toepassing wanneer gidsen hun diensten rechtstreeks verstrekken aan reizigers of bezoekers. 
De vergoeding of de entreegelden die de organisator vraagt zijn niet vrijgesteld van btw, tenzij de vrijstelling voor culturele instellingen of voor onderwijs van toepassing is. 
  

Leveringen van goederen

Vrijstelling voor vrijgestelde btw-plichtigen 

Voorbeeld: je bent auteur en voldoet aan alle voorwaarden van de vrijstelling. Op je facturen reken je geen btw aan en de btw op je inkomende facturen kun je niet aftrekken. Als je een computer hebt aangekocht die je gebruikt voor je activiteit als auteur, zul je de daarop aangerekende btw dan ook niet kunnen aftrekken. Stel dat je na een paar jaar de computer verkoopt. De verkoop van computers is niet expliciet vrijgesteld. Dat zou dus betekenen dat je op die verkoop alsnog btw zult moet aanrekenen. Onder de volgende voorwaarden is dat niet het geval: 

  • de computer werd gebruikt voor een vrijgestelde activiteit; 
  • bij de aankoop van de computer heb je geen recht van aftrek genoten. 

 Andere 

21 % 

Als de leveringen en diensten niet zijn vrijgesteld van btw (artikel 44 WBTW) of niet zijn onderworpen aan het verlaagde tarief (tabel A van K.B. nr. 20), is het normale tarief van 21 % van toepassing. 

Laatst gewijzigd: 17/03/2022 - 12:55

KB20 (Goederen en diensten onderworpen aan 6%)

Wetgeving

Laatst gewijzigd: 15/11/2019 - 10:55

Relevante bepalingen uit art. 44 van de btw-wet

Wetgeving

Laatst gewijzigd: 21/02/2020 - 14:03

Hoeveel btw moet je aanrekenen?

Wetgeving

1