Onder welke vorm engageer je iemand?

Hieronder worden de varianten binnen het werknemers -en zelfstandigenstatuut besproken. 

Wanneer ga je over tot het sluiten van een arbeidsovereenkomst? 

De keuze voor een arbeidsovereenkomst is evident wanneer er sprake is van gezag in de relatie tussen jou en de persoon die in dienst wordt genomen. 

Het uitoefenen van gezag houdt de mogelijkheid om leiding te kunnen geven en toezicht te houden, zelfs als die bevoegdheid niet effectief uitgeoefend wordt. 

Meer informatie over het statuut van de werknemer vind je hier. 

Taakloon

Als je een werknemer in dienst hebt genomen, maar er bestaat geen rechtstreeks verband tussen het loon en het aantal arbeidsuren waaruit de creatieve opdracht bestaat, dan kan je je werknemer uitbetalen via taakloon. 
 

Een tijdelijke vermeerdering van werk kan ervoor zorgen dat je beroep doet op een uitzendkracht. Naast de tijdelijke vermeerdering van werk, kan je gebruik maken van uitzendwerk in de volgende situaties: 

• Een vaste werknemer moet worden vervangen (een actrice van een toneelgezelschap in zwangerschapsverlof); 
• Als er tijdelijk meer werk is (bij de opening van een cultureel centrum doe je beroep op kunstenaars); 
• Om uitzonderlijk werk uit te voeren (een bedrijf organiseert een tentoonstelling om het tienjarig bestaan te vieren); 
• Tewerkstelling in het kader van een door het gewest erkend tewerkstellingstraject voor langdurig werklozen en gerechtigden op financiële sociale bijstand.
• Terbeschikkingstelling van een uitzendkracht aan een gebruiker met het oog op een vaste aanwerving (een bedrijf heeft een vacature en doet hiervoor beroep op een uitzendkracht om hem eventueel later in dienst te nemen)

Er gelden bijzondere voorschriften over de na te leven procedure en de duur van een uitzendcontract. Die voorschriften zijn bepaald in de Uitzendarbeidswet en in CAO nr. 108. 

Afhankelijk van het gekozen motief zijn er andere modaliteiten op het vlak van duur, procedure en gevolgen.

Hoe werkt het precies? 

Er zijn drie partijen betrokken bij uitzendarbeid: het interimkantoor neemt een uitzendkracht (interim) in dienst en stelt deze ter beschikking van een gebruiker (de opdrachtgever). 

Ook artistieke prestaties die worden geleverd en/of artistieke werken die worden geproduceerd tegen betaling van een loon, voor een occasionele werkgever of een occasionele gebruiker, kunnen tijdelijke arbeid zijn. 

Speciaal voor de cultuursector heeft de overheid Sociale Bureaus voor Kunstenaars (SBK) in het leven geroepen. Dit zijn interimkantoren met specifieke ervaring in de artistieke sector. 

Meer informatie over het statuut van de uitzendkracht vind je hier. 

Artikel 60§7 van de OCMW-Wet voorziet dat een persoon die van een maatschappelijke integratie inkomen (leefloon) geniet kan tewerkgesteld worden bij het OCMW zelf of bij een derde.
Deze maatregel heeft twee doelstellingen: 

• Opdoen van werkervaring en zich bijscholen, 
• Opbouwen van socialezekerheidsrechten. 

Wat is het voordeel? 

Via deze vorm van tewerkstelling krijgt de werkgever een maandelijkse subsidie van de federale overheid en wordt het loon vrijgesteld van patronale bijdragen.
Als deze persoon wordt tewerkgesteld via art. 60 §7 dan moet de werkgever onder andere het arbeidsrecht, de wetgeving op de arbeidsovereenkomst en de bescherming van het loon, etc. naleven.

De OCMW’s die de gerechtigden met een arbeidsovereenkomst in dienst hebben genomen in het kader van artikel 60, §7 kunnen deze ter beschikking stellen van de volgende derden-gebruikers:

• Een gemeente (waartoe het OCMW behoort of een andere);
• Een VZW of een intercommunale met een sociaal, cultureel of ecologisch doel;
• Een ander OCMW;
• Een vennootschap met een sociaal oogmerk;
• Een OCMW-vereniging;
• Een openbaar ziekenhuis;
• Een andere partner (bv. privé-onderneming) die met het OCMW een overeenkomst heeft gesloten.

De voorwaarden en de duur van de terbeschikkingstelling moeten schriftelijk worden vastgesteld en ondertekend worden door het OCMW, de gebruiker en de werknemer. Het document moet opgemaakt zijn vóór het begin van de terbeschikkingstelling en ter kennisgeving worden voorgelegd aan de raad voor maatschappelijk welzijn.

Hier vind je meer informatie. 
 

Wens je iemand in te zetten tijdens piekmomenten in welbepaalde seizoenen?

Via het systeem van flexi-jobs kunnen gepensioneerden en werknemers tegen gunstige voorwaarden een centje bijverdienen in welbepaalde sectoren.

Hier vind meer informatie over het statuut van de flexi-jobber. 

Het kan een optie zijn voor je organisatie om via een studentencontract studenten in dienst te nemen. 

Het is zowel voordelig voor de student als voor jou als werkgever. Want er is sprake van een verlaagde sociale zekerheidsbijdrage (= solidariteitsbijdrage). 

Opgelet: er worden geen sociale rechten opgebouwd met deze tewerkstelling.

Verplichtingen

Net zoals een reguliere werknemer, heeft de student recht op een loon dat overeenstemt met de minimumlonen die gelden binnen de specifieke sector(en). Raadpleeg dus zeker op voorhand welke CAO van toepassing is!

De verplichte vermeldingen in de studentenarbeidsovereenkomst kan je hier terugvinden 

Meer informatie over het statuut van de student-werknemer vind je hier. 
 

Een zelfstandige is elke natuurlijke persoon die een beroepsactiviteit uitoefent zonder daarbij gebonden te zijn door een arbeidsovereenkomst of statuut. In tegenstelling met een werknemer is er geen sprake van een gezagsrelatie met de opdrachtgever. 

Hier vind je meer informatie over het statuut van de zelfstandige. 

Ook studenten kunnen aan de slag gaan als zelfstandige. 
 

Voor organisaties die een opdracht geven aan een kunstenaar en daarvoor een aannemingsovereenkomst sluiten, kan het een optie zijn om een 1bis-contract af te sluiten. 

Het gaat om een werk in opdracht, waar er geen arbeidsovereenkomst kan worden afgesloten. Vaak is dit het geval omdat er in de uitoefening van de artistieke opdracht geen sprake is van gezag.

Door het sluiten van het 1bis-contract is de kunstenaar verzekerd binnen de socialezekerheidsregeling van de werknemer op voorwaarde dat: 

• Hij prestaties levert en/of werken produceert van artistieke aard;
• In opdracht van een natuurlijk persoon of een rechtspersoon;
• Tegen betaling van een loon (geen kostenvergoeding!); 
• Hij beschikt over een kunstenaarsvisum.

Door het ontbreken van gezag is zelfstandigheid in deze situatie uiteraard een alternatief.

Meer informatie over het 1bis-contract vind je hier.
 

Met een vrijwilligersvergoeding zal je de vrijwilliger niets laten bijverdienen, maar kom je als organisatie tussen voor de gemaakte kosten via een kostenvergoeding. 

Je kan kiezen voor de forfaitaire of reële kostenvergoeding. 

Vrijwilligerswerk via een forfaitaire kostenvergoeding

Bij de forfaitaire kostenvergoeding is er de keuze tussen de gewone of verhoogde kostenvergoeding (afhankelijk van de sector):

i.    De gewone kostenvergoeding houdt in dat je de vrijwilliger voor een vast bedrag vergoedt, zonder bewijsstukken. Het is belangrijk dat de dag- en jaarmaxima niet worden overschrijden.

ii.    De verhoogde kostenvergoeding werkt volgens dezelfde principes als de gewone forfaitaire vergoeding, maar heeft een hoger maximum jaarbedrag. De verhoogde vergoeding kan je enkel gebruiken in bepaalde gevallen:

• vrijwilligers in de sportsector
• vrijwilligers in dag- en nachtopvang van hulpbehoevende personen
• vrijwilligers bij het niet-dringend liggend ziekenvervoer

Reële kostenvergoeding

Je krijgt enkel de kosten terug voor de gemaakte uitgaven waarvoor je een bewijsstuk aflevert. Bijvoorbeeld een kasbonnetje of een treinticket.
De kilometervergoeding is een reële kostenvergoeding. Ook bij deze kostenvergoeding moet er rekening worden gehouden met bepaalde maxima. 

Hier vind je meer informatie over de vrijwilligersvergoeding. 
 

Via de AKV kan je een artiest betalen voor een creatieve prestatie in opdracht. Jij en de artiest moeten je registreren op het WITA-platform, en de prestatie ook via dat platform aangeven. Meer informatie over de maximale bedragen en concrete voorwaarden vind je hier.