Verenigingswerk

Bij de tewerkstelling van een werknemer bij een werkgever, worden sociale bijdragen ingehouden. Een uitzondering tot het betalen van die sociale bijdragen is voorzien bij een tewerkstelling door werkgevers met specifieke socioculturele - en sportactiviteiten. 

Sinds 1 januari 2022 geldt een nieuwe regeling onder artikel 17 KB RSZ (= de oude 25-dagen-regeling). 

Je mag  verenigingswerk enkel uitoefenen voor bepaalde  instellingen of organisaties : 

Het rijk, de gemeenschappen, de gewesten, de bij de RSZPPO aangesloten provinciale overheidsdiensten, voor:

• prestaties als verantwoordelijk begeleider, beheerder, huismeester, monitor of adjunct-monitor in de cyclussen voor vakantiesport tijdens de schoolvakanties, de vrije dagen of de gedeelten in het onderwijs; 
• prestaties als animator van socioculturele activiteiten tijdens de vrije dagen of daggedeelten in het onderwijs; 
• inleidingen, aanschouwelijke voordrachten of lezingen na 16.30 uur of tijdens vrije dagen of daggedeelten in het onderwijs.

De VRT, de RTBF en de BRF alsmede de personen die, in hun organiek personeelskader opgenomen:

• als artiest tewerkgesteld worden (uitzondering: maximaal 25 dagen per jaar).

Het rijk, de gemeenschappen, de gewesten, de provinciale en plaatselijke besturen, evenals vzw’s of vennootschappen erkend als sociale onderneming (waarvan de statuten bepalen dat vennoten geen vermogensvoordeel mogen nastreven) die vakantiekolonies, speelpleinen en sportkampen inrichten, voor: 

• personen die zij als beheerder, huismeester, monitor of bewaker alleen tijdens de schoolvakanties tewerkstellen; 

De door de overheid erkende organisaties of organisaties die aangesloten zijn bij een erkende koepelorganisatie en die tot taak hebben socio-culturele vorming te verstrekken voor:

• personen die buiten hun werk- of schooluren of tijdens de schoolvakanties worden tewerkgesteld als animator, leider, monitor, coördinator, lesgever of procesbegeleider.

De door de overheid erkende amateurkunstensector of organisaties die aangesloten zijn bij een erkende koepelorganisatie voor:

• personen die zij tewerkstellen als artistieke of (kunst-)technische begeleiders en lesgevers, coaches en procesbegeleiders. Opgelet: deze tewerkstelling staat niet open voor artistieke prestaties waarvoor eventueel beroep kan worden gedaan op de amateurkunstenvergoeding. 

De inrichtende machten van scholen, gesubsidieerd door de gemeenschap, voor: 

• prestaties als animator van socioculturele activiteiten tijdens de vrije dagen of daggedeelten in het onderwijs; 

De organisatoren van socioculturele manifestaties voor:

• de personen die ze tewerkstellen voor maximaal 32 uren, te spreiden volgende de behoeften op de dag van het evenement en 3 dagen voor of na het evenement. Opgelet: deze tewerkstelling staat niet open voor artistieke prestaties waarvoor eventueel beroep kan worden gedaan op de amateurkunstenvergoeding.

• Een gemeentebestuur wil auteurs vergoeden voor de lezingen die het bestuur organiseert. 
• Een door de overheid gesubsidieerde vzw wil een acteur betalen voor het verzorgen van animatie. 
• Een kunsteducatieve organisatie (PC 329.01) zal in de zomervakantie een initiatie vingerwijzen organiseren voor kinderen onder de 8 jaar. Hiervoor willen ze de aangetrokken docent, een ouder van één van de kinderen, vergoeden. 

• Je sluit een arbeidsovereenkomst af met de opdrachtgever. De regels uit het arbeidsrecht zijn van toepassing, zoals die in de Arbeidsovereenkomstenwet of toepasselijke cao's. De opdrachtgever overhandigt een arbeidsreglement en sluit een arbeidsongevallenverzekering af. Hou ook rekening met de uitzonderingsregels, zie verder onder 'Specifieke regels in het arbeidsrecht'.
• Hoewel je een arbeidsovereenkomst afsluit, worden geen sociale bijdragen betaald op de tewerkstelling. Opgelet, je bouwt via deze regeling dan ook geen sociale rechten op (werkloosheid, ziekte, pensioen, vakantiegeld, moederschapsuitkering...). 

• Per jaar mag je maximaal 300 uren verenigingswerk verrichten onder de regeling van artikel 17. Als je ook in de sportsector werkt als verenigingswerker dan mag je per jaar maximaal 450 uren onder dit statuut werken (sociocultureel en sport samengeteld). Bij het overschrijden van deze grenzen zal de volledige tewerkstelling bij die werkgever onderworpen worden aan sociale zekerheid.
• Bovendien geldt een maximale drempel van 100 uren per kwartaal (150 uren/kwartaal met sport), behalve in het derde kwartaal (juli tot september) waar de grens op 190 uren voor dat kwartaal ligt (285 uren/kwartaal bij sport). Je kan nagaan hoeveel uren je nog open hebt staan via een applicatie op de website van het verenigingswerk.
  • Uitzondering: artiesten bij de VRT, RTBF en BRF blijven onderworpen aan de oude 25-dagen-regel.
  • Opgelet: ga je boven de uurgrenzen dan zijn de inkomsten een beroepsinkomen.

• De inkomsten zijn onderworpen aan een inkomstenbelasting van 20 % (met een kostenforfait van 50 %). De belastingdruk is dus gelijk aan 10 %. Je betaalt de belasting op het moment van de fiscale afrekening, na afloop van het jaar waarin je verenigingswerk hebt verricht. De opdrachtgever houdt geen bedrijfsvoorheffing in maar stelt wel een fiscale fiche 281.27 op op het einde van ieder jaar. De opdrachtgever bezorgt jou de fiche en stuurt de fiche aan de administratie voor 1 maart 2024. 
• Per jaar kan je maximaal tot 7.170 euro (aanslagjaar 2024, aanslagjaar 2023: 6.540) verdienen via het verenigingswerk (incl. wat je met de deeleconomie verwerft). Bij overschrijding van de jaargrenzen zal dit inkomen als een beroepsinkomen worden gekwalificeerd, in plaats van een divers inkomen. Ook verplaatsingskosten en andere onkosten zoals maaltijdcheques worden in dit maximumbedrag begrepen.

Aangezien er sprake is van een arbeidsovereenkomst, zijn de bepalingen uit het arbeidsrecht van toepassing. Bij het verenigingswerk zijn er een aantal uitzonderingsregels van toepassing:

• Afwijkende opzeggingstermijn
  • Overeenkomst van onbepaalde duur:
    • de werknemer heeft een anciënniteit van minder dan 6 maanden: 14 dagen
    • de werknemer heeft een anciënniteit van minstens 6 maanden: 1 maand
  • Overeenkomst van bepaalde duur:
    • de overeenkomst is afgesloten voor minder dan 6 maanden: 14 dagen
    • de overeenkomst is afgesloten voor minstens 6 maanden: 1 maand
• Via het verenigingswerk heb je geen recht op gewaarborgd loon in geval van ziekte of ongeval, tenzij er sprake is van een arbeidsongeval of beroepsziekte.
• Ongevallen in het kader van het verenigingswerk worden niet in aanmerking genomen om het verzwaard risico bij de werkgever vast te stellen.
• Je hebt geen recht op loontoeslag voor avond-, nacht- en zondagsarbeid en ook geen recht op opleidingen voorzien door de wet inzake werkbaar en wendbaar werk.
• De werkgever dient geen sociale documenten bij te houden.
• De regel van de minimale arbeidsduur van 3 uur per dag is niet van toepassing. Je kan verenigingswerk doen voor 1 uur. 

De opdrachtgever dient vooraf een elektronische een Dimona type O17 in uren in bij de RSZ. Op die manier meldt een werkgever de indiensttreding van een verenigingswerker bij de RSZ. De Dimona-aangifte moet voor de tewerkstelling gedaan worden.

Voor de activiteiten als artiest voor de VRT, RTBF of BRF dient er een Dimona T17 te worden verricht. 

De opdrachtgever dient geen DmfA te worden verricht aangezien er geen sociale bijdragen worden ingehouden. Wel dient de opdrachtgever zich te registreren voor de RSZ als die nog geen personeel in dienst heeft.

In principe kan iedereen ingeschakeld worden binnen het verenigingswerk (werknemer, zelfstandige, student, gepensioneerde, werkloze...). Wel gelden er voor bepaalde statuten speciale regels.

Je kan als verenigingswerker op hetzelfde tijdstip niet aan de slag bij dezelfde organisatie waarvoor je ook professioneel werk levert.

Verenigingswerk mag je niet combineren met vrijwilligerswerk in hetzelfde kalenderjaar voor dezelfde soort activiteit.

Als je in het verleden al gewerkt hebt voor dezelfde opdrachtgever dan kan een verbod gelden. Als gewezen werknemer, ambtenaar of zelfstandige moet je minstens één jaar wachten om via artikel 17 aan de slag te gaan voor dezelfde organisatie. Dit verbod van één jaar is ook van toepassing als je via een interimkantoor bij een opdrachtgever gewerkt hebt. 

• Het verbod is niet van toepassing indien:
  • je bij dezelfde organisatie in het voorgaande jaar studentenarbeid heb verricht;
  • je bij dezelfde organisatie in de periode tussen 31/12/2020 en 1/10/2022 via een aannemingsovereenkomst als zelfstandige verenigingswerk hebt verricht (als artistieke of kunst-technische begeleider of verstrekker van opleidingen);
  • je bij dezelfde organisatie in de periode tussen 31/12/2020 en 1/10/2022 via een arbeidsovereenkomst (of interimovereenkomst via een SBK) hebt gewerkt;
  • je met pensioen gaat.

Als student worden die uren die je boven de 190 uur per jaar via het verenigingswerk verricht in mindering gebracht op het maximaal aantal uren dat je studentenarbeid mag verrichten (600 u/jaar).

Als je werkloos bent mag je een lopende overeenkomst in het verenigingswerk voortzetten tijdens de werkloosheid met behoud van uitkeringen. Je moet hiervan wel aangifte doen bij de RVA via een formulier C44. Je moet de activiteit niet aanduiden op de controlekaart.

Als je al werkloos bent op het moment dat je een nieuwe overeenkomst in het verenigingswerk afsluit, mag je die activiteit uitoefenen maar verlies je het recht op een uitkering voor de dagen waarop je ingeschreven bent. Je moet die dagen aanduiden op de controlekaart.

Als je arbeidsongeschikt bent (bijv. door ziekte of ongeval), mag je enkel een lopende overeenkomst in het verenigingswerk voortzetten als je de toelating verkrijgt van jouw adviserend geneesheer.

Meer info over de regeling van het nieuwe artikel 17 KB RSZ kan je terugvinden op de volgende website.