Cultural governance gaat in essentie over het nadenken over hoe je de organisatie verder kan ontwikkelen.
'Goed bestuur' maakt daar onderdeel vanuit en reikt handvaten aan het bestuur om het gesprek over de werking van de organisatie aan te gaan.
Ben je als bestuur bezig met het nadenken over hoe de organisatie loopt? Welk beleid het beste aansluit binnen de huidige stand van zaken? In dit artikel overlopen we de basis van wat cultural governance is en welke wettelijke verplichtingen er door de wetgever zijn opgelegd.
Cultural governance gaat in essentie over het nadenken hoe je de organisatie verder kan ontwikkelen. 'Goed bestuur' maakt daar onderdeel vanuit en reikt handvaten aan om het gesprek binnen de organisatie aan te gaan.
“Het bestuur van culturele organisaties stelt de uitvoering van de missie op lange termijn voorop door het bepalen van de strategie. Het bestuur vrijwaart hierbij de (artistieke) missie, de ethiek en de financiële gezondheid van de organisatie. In dit proces van cultural governance houdt het bestuur rekening met alle stakeholders (intern en extern) van de organisatie.”
Essentiële elementen cultural governance
- Op zakelijk vlak kijken we naar een duurzaam financieel en personeelsbeleid.
- Op vlak van de missie en visie kijken we of deze gedragen wordt door de organisatie en haar stakeholders.
- Op vlak van de stakeholders kijken we naar hoe de organisatie aan de slag kan gaan met de verschillende actoren.
En dit allemaal op een transparante wijze, bijvoorbeeld door middel van een intern reglement.
Codes Goed Bestuur
Goed bestuur wordt gezien als een tool om de organisatie op verschillende vlakken te verduurzamen. In 2020 is de laatste code gepubliceerd.
In samenwerking met de UA, Cultuurloket en deBuren heeft men een nieuwe versie van de code aan de cultuursector voorgesteld met als titel ‘Bestuurscode Cultuur’.
De code bestaat uit verschillende principes die gebruikt kunnen worden om aan een duurzamer beleid te werken en de communicatie over het beleid binnen een organisatie te openen.
Bestuurscode 2020
De nieuwe code bestaat uit acht principes:
- De organisatie expliciteert haar missie om culturele waarde te creëren, over te dragen en/of te bewaren;
- De organisatie past de principes van de Bestuurscode Cultuur toe, proportioneel aan haar omvang en maturiteit, en licht periodiek toe hoe zij dat heeft gedaan, pas toe én leg uit. De organisatie volgt de aanbevelingen op maar kan er gemotiveerd van afwijken, pas toe of leg uit;
- Bestuur en directie handelen integer en in het belang van de organisatie;
- Bestuur en directie zijn zich bewust van hun eigen rol en de onderlinge verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en handelen ernaar;
- Het bestuur voert zijn controlerende, adviserende, strategische en werkgeversrol op een professionele, constructief-kritische en onafhankelijke wijze uit en waarborgt de inhoudelijke en/of artistieke integriteit;
- Het bestuur wordt evenwichtig samengesteld op een wijze die deskundigheid en diversiteit waarborgt en een betrokkenheid bij de organisatie veronderstelt;
- De directie is verantwoordelijk en bevoegd voor de algemene en dagelijkse leiding, het functioneren en de resultaten van de organisatie;
- Het bestuur en de directie gaan zorgvuldig, ethisch en verantwoord om met de mensen en de middelen van de organisatie.
Goed Bestuur in de verschillende sectoren
Overzicht van de verwijzingen naar 'Goed Bestuur' in de verschillende wetgevende teksten van de sectoren:
Sociaal-cultureel werk
Instrumenten
Interessante websites en lectuur
Gratis zelfevaluatie-instrument van de Koning Boudewijnstichting, VERSO en UNIPSO
Delphine Hesters’s blog n.a.v. een aantal praktijkvoorbeelden in de kunstensector
Annick Schramme (red.), Goed bestuur voor cultuur, Lannoo, Tielt, 2012
Jan Ceuleurs, Tine Debaillie en Lieve Luyten (red.) Procura vzw, Leiden of lijden, tien facetten van goed bestuur in organisaties met een maatschappelijke doelstelling, Garant, Antwerpen-Apeldoorn
Herbekijk hier ons webinar Cultural Governance: