"Nothing is certain but death and taxes" zei Benjamin Franklin.

En zo zeker is ook de inning van de Belgische belastingen. Iets waar jij als individuele cultuurwerker dus ook niet aan kan ontsnappen. Want ieder jaar moeten we een belastingaangifte doen.

Echter wat niet voor iedereen duidelijk is, is de werking ervan. Om je wat meer klaarheid te geven over hoe de belastingen werken, zullen we in dit artikel de principes en de werking van de personenbelastingen bespreken. Na het lezen van dit artikel ga je niet enkel weten wat er precies met jouw beroepsinkomen gebeurt, maar ook aan welk tarief de andere verschillende inkomsten worden belast. 

Principes

In de personenbelasting kunnen we vier categorieën van inkomsten onderscheiden:

  1. Onroerende inkomsten
  2. Roerende inkomsten
  3. Beroepsinkomsten
  4. Diverse inkomsten 

Voor elke categorie wordt eerst gekeken wat er juist belast wordt (= belastbare basis). Daarna wordt gekeken welke onderdelen vrijgesteld zijn (= niet belast) en wat de aftrekbare kosten zijn. Het geheel wordt, allemaal samen geteld, belast tegen een progressief tarief. Uitzonderlijk zijn er een aantal inkomsten die belast worden tegen een afzonderlijk tarief (bv. 15%, 16,%, 33% …).

Progressieve tarieven

In de personenbelasting werkt men met progressieve tarieven. Dat zijn percentages die toegepast worden op verschillende oplopende schijven van inkomsten. Op die manier worden hogere inkomens gemiddeld meer belast dan lagere inkomens.

Progressieve tarieven AJ 2023

van…

tot…

percentage

0,01 euro

13.870 euro

25%

13.870 euro

24.480 euro

40%

24.480 euro

42.370 euro

45%

> 42.370 euro

...

50%`

 

Aparte tarieven

Een aantal inkomsten worden niet belast tegen de progressieve tarieven, maar tegen aparte tarieven. Volgende tarieven zijn relevant in de cultuursector: occasionele winsten en baten, onderverhuring of overdracht van huur van al dan niet gemeubelde goederen, auteursrechten, meerwaarden gebouwen (-5 jaar), meerwaarden op belangrijke deelnemingen, prijzen, subsidies, landbouwpremies, vervroegd vakantiegeld ...

Belastingvrije sommen

Elke belastingplichtige kan genieten van een belastingvrije som. Dat is een eerste deel van het inkomen dat niet belast wordt. In AJ 2023 bedraagt de belastingvrije som 9.270 euro. Deze belastingvrije som wordt verhoogd voor personen ten laste (bv. kinderen).

Federaal & gewestelijk

Door de zesde staatshervorming hebben de gewesten bijkomende fiscale autonomie verkregen. Zo wordt vanaf inkomstenjaar 2014 de personenbelasting opgesplitst in een federaal deel en een gewestelijk deel. De gewesten kunnen ook eigen belastingverminderingen invoeren of aanpassen.

Werking personenbelasting

De berekening van de personenbelasting gebeurt volgens tien stappen:

  1. De basis bestaat in het samenvoegen van vier verschillende inkomsten (nadat de aftrekken en vrijstellingen zijn verwerkt) tot het totaal netto-inkomen, namelijk:
    - Onroerende inkomsten
    - Roerende inkomsten
    - Beroepsinkomsten
    - Diverse inkomsten  
  2. Vervolgens worden de aftrekbare bestedingen in mindering gebracht. Dit zijn de eventueel betaalde onderhoudsgelden.
  3. Daarna wordt de belasting berekend. Men houdt rekening met de belastingvrije som. Dit is een basis waarop geen belasting moet worden betaald. Deze ligt hoger wanneer je één of meerdere personen ten laste hebt. Dan past men op de rest de progressieve tarieven toe, d.w.z. dat per schijf een bepaald percentage belasting moet worden berekend en betaald. Zo krijgt men de belasting op het netto-belastbaar inkomen.
  4. Hierop worden bepaalde verminderingen toegepast: het gaat om verminderingen inzake pensioenen, vervangingsinkomsten en/of buitenlandse inkomsten.
  5. Zo bekomt men de hoofdsom. Hierbij wordt de belasting gerekend op de afzonderlijke inkomsten. Ons wetboek kent heel wat inkomsten die tegen aparte tarieven worden belast.
  6. Daarna wordt de belasting gesplitst in een federaal deel en een gewestelijk deel
  7. Per deel worden een aantal (interessante) belastingverminderingen toegepast. Het gaat onder meer over de belastingvermindering voor giften, lange termijn sparen, kinderoppas … (federaal) en de belastingvermindering voor dienstencheques (gewestelijk).
  8. Het federale en gewestelijke saldo (na belastingverminderingen) worden dan weer samen geteld.
  9. Hierop worden nog een aantal belastingkredieten verrekend en wordt de aanvullende gemeentebelasting geteld.
  10. Het resultaat hiervan is de te betalen belasting.

Laatst gewijzigd: 23/03/2023 - 13:18

Schema: berekening van de personenbelasting

Overige

Aangifte

Natuurlijke personen moeten jaarlijkse een aangifte doen van hun wereldwijde inkomen. De deadline van de aangifte is altijd is de periode van juni-juli. Op onze kennisbank leggen we je uit hoe je de aangifte indient.

1